ارزیابی توده های اسپرس ایرانی در شرایط بود و نبود تنش خشکی

نویسندگان

  • امین ویسی پور دانشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نباتات / دانشگاه صنعتی اصفهان
  • محمد مهدی مجیدی استادیار، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تخصص: ژنتیک بیومتری، تنوع ژنتیکی، نشانگرهای مولکولی
چکیده مقاله:

تنش خشکی مهم‌ترین عامل محدودکنندۀ تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. به‌منظور بررسی تحمل به خشکی توده­های مختلف اسپرس از نظر صفات ریخت‌شناختی (مرفولوژیک) و زراعی در سال 1388 شمار 21 تودۀ محلی و رقم اسپرس طی چهار چین در قالب طرح کرت­های خردشده در زمان و در دو محیط رطوبتی بود و نبود تنش خشکی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی عملکرد و اجزای عملکرد علوفه را به‌طور معنی‌داری کاهش و درصد مادۀ خشک و نسبت برگ به ساقه را به‌طور معنی‌داری افزایش داد. تأثیر این تیمار در چین‌های مختلف متفاوت بود. تنش خشکی میزان تنوع ژنتیکی را برای بیشتر صفات کاهش داد با وجود این عملکرد علوفۀ خشک در هر دو شرایط رطوبتی بیشترین تنوع را به خود اختصاص داد. در بین صفات مورد بررسی، ارتفاع بوته و طول خوشه به‌ترتیب با 85 و 82 درصد بیشترین میزان وراثت­پذیری عمومی را دارا بودند و امکان بهبود آنها توسط گزینش مستقیم بیشتر است. بین ارقام اسپرس تفاوت زیادی از نظر میزان تحمل به تنش خشکی مشاهده شد. براساس نتایج مقایسۀ میانگین در شرایط نبود تنش ارقام کبوترآباد، فریدون­شهر و خوانسار2 و در شرایط تنش خشکی ارقام کبوترآباد، فریدون‌شهر2 و جنت­آباد دارای بیشترین عملکرد علوفۀ خشک بودند. ارقام اراک و سمیرم در شرایط نبود تنش و ارقام اراک، خوانسار، سمیرم و فریدون­شهر در شرایط تنش بیشترین نسبت برگ به ساقه را به خود اختصاص دادند. نتایج تجزیۀ خوشه­ای در هر دو محیط رطوبتی توانست ژن‌نمون (ژنوتیپ)­های با فاصلۀ ژنتیکی بیشتر را شناسایی کند. نمونه­های دارای فاصلۀ ژنتیکی بیشتر می­توانند پس از بررسی‌های بیشتر به‌عنوان نامزدهای مناسب برای پیشبرد برنامه­های اصلاحی در جهت توسعۀ ارقام جدید استفاده شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل روابط صفات تحت دو شرایط تنش و عدم تنش خشکی در توده های اسپرس

اسپرس از بقولات علوفه ای و مرتعی کشور است که به دلیل سازگاری و تحمل به تنش های محیطی مورد توجه می باشد. در این پژوهش پاسخ عملکرد علوفه، خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک 10 توده محلی و رقم اسپرس به تنش خشکی در دو محیط رطوبتی عدم تنش و تنش خشکی مورد ارزیابی و روابط بین صفات مختلف با استفاده از روش های چند متغیره آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی داری بر اکثر...

متن کامل

کارکرد دیالکتیک1 «بود» و«نبود» در مجموعه «یکی بود یکی نبود» جمالزاده2 و میخائیل نعیمة3

«بود» و «نبود» دو لفظ متضاد هستند که ریشه در ادبیات داستانی شرقی دارند و مهمترین نشانه آن نیز اصطلاح معروف «یکی بود یکی نبود» است. مفهوم تضاد موجود در این دو واژه که می توان از آن به عنوان مفهوم دیالکتیکی فلسفی نیز یاد کرد به عناصر داستان (به معنی عام کلمه داستان) کمک می کنند تا به سوی شکل گیری وحدتی حرکت کنند که همان معنی و مفهوم داستان است که صرف نظر از نوع نگاه به مولفِ متن و معنی، در داستان ...

متن کامل

ارزیابی سبزشدن توده ‏های ریحان (.Ocimum basilicum L) در شرایط تنش ‏های شوری و خشکی

تحمل به تنش‌ها در مراحل اولیه‌ی نمو گیاهان بسیار حائز اهمیت بوده و بذوری که توانایی جوانه‌زنی در شرایط تنش را داشته باشند، استقرار موفق، تراکم مناسب و عملکرد بالایی خواهند داشت. این پژوهش با هدف شناسایی توده‏های متحمل ریحان (Osimum basilicum L.) به تنش شوری و خشکی در مرحله سبز‏شدن صورت گرفت. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی انجام شد. تیمارها عبارت بودند از ترکیب دو ع...

متن کامل

ارزیابی عملکرد و تحمل خشکی در ارقام اسپرس زراعی ایرانی

This research was conducted to evaluate 30 sainfoin cultivars in terms of yield, agronomic and morphological traits under water stress condition, using different drought tolerannce indices. A randomized complete block design with three replications was employed during two years at Isfahan University of Technology Research Farm, Isfahan, Iran. Effect of cultivars were significant for all of the ...

متن کامل

ارزیابی صفات جوانه‌زنی اسپرس همدانی(Hedysarum criniferum Boiss) در شرایط دمای تناوبی و تنش خشکی

Detection of effective germination factors on valuable rangeland species is essential in rangelands rehabilitation and restoration projects. This study evaluates the effects of physiological drought stress induced by Poly Ethylene Glycol 6000 (PEG) and alternative temperature on germination percentage and germination speed of Hedysarum criniferum Boiss, a valuable native legume in summer highla...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 46  شماره 2

صفحات  327- 338

تاریخ انتشار 2015-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023